Een regionale raadsinformatieavond over ons energiesysteem en krapte in netcapaciteit
Op 13 mei jl. kwamen raadsleden uit de gemeenten van Rivierenland bij elkaar om meer te leren en met elkaar te spreken over de actuele vraagstukken van ons energienetwerk. Daar bleek dat veel raadsleden zelf al anders omgaan met het gebruiken van stroom om het net te ontlasten, door vooral stroom te gebruiken op het moment dat zonnepanelen veel stroom opwekken.
Presentaties van Willem Huntink (provincie) en Mike van Moerkerk (Liander) gaven meer zicht op de actuele situatie en de programma’s waarin wordt samengewerkt zoals GEIS, PMIEK en integraal programmeren.
Vraagstukken volgens raadsleden
Maar raadsleden zitten ook met veel vragen en zoeken naar welke mogelijkheden zij als raadslid hebben om bij te dragen aan het oplossen van knelpunten. In een debat met elkaar bleek bijvoorbeeld dat raadsleden zich afvragen hoe het moet met de woningbouw als nieuwe huizen niet vanzelfsprekend op het elektriciteitsnet kunnen worden aangesloten. Ook maken zij zich zorgen over de toekomst van bedrijventerreinen als bedrijven niet kunnen groeien en/of verduurzamen. En het niet op elk moment kunnen laden van de elektrische auto, zal de overstap naar een dergelijke auto doen stagneren, zo is de vrees. Hoe de overstap in de warmtetransitie moet plaatsvinden als er niet voldoende stroom is voor warmtepompen houdt de raadsleden ook bezig. Tenslotte vinden raadsleden het ontzettend belangrijk dat er goed gecommuniceerd wordt met inwoners, handelingsperspectief wordt gegeven en dat er aan verwachtingsmanagement wordt gedaan.
Verdieping via deelsessies
Na het gezamenlijke gesprek gingen de raadsleden uiteen in deelsessies om op één thema verder de verdieping te zoeken. Dat leren ook leuk kan zijn bleek tijdens de warmtegame. Dit maakte in één uur duidelijk dat voor de overstap naar aardgasvrij wonen niet gezocht moet worden naar één alternatieve warmtebron, maar een mix van alle mogelijke technieken nodig is. Ook werd duidelijk dat er met een regionale blik naar deze warmtebronnen gekeken moet worden, omdat er dan in de regio veel meer mogelijk is.
In de sessie local4local leerden de raadsleden meer over hoe lokaal eigendom kan bijdragen aan het hebben en verdelen van in Rivierenland opgewekte stroom. Dit bespaart kosten voor inwoners en bedrijven omdat duurzame energie relatief goedkoop is en niet afhankelijk van schommelende prijzen zoals bv. door de oorlog n de Oekraïne. En omdat de stroom niet via het netwerk van TenneT hoeft, is het ook een bijdrage aan het voorkomen van netcongestie. Het lijkt mogelijk om 85% van de opwek en het verbruik gelijktijdig te laten zijn (inclusief opslag van warmte en elektriciteit). De technische mogelijkheden zijn er en de energiecoöperaties in Rivierenland werken samen hard om dit mogelijk te maken. Conclusie uit deze sessie was dat gemeenteraden zelf aan het stuur zitten door bij vergunningen voor duurzame energieprojecten de eis van lokaal eigendom te stellen.
In een andere zaal werd dieper ingegaan op de knelpunten in ons huidige energiesysteem, welke dilemma’s er zijn en wat handelingsperspectieven zijn voor raadsleden. Raadsleden blijken vooral te zitten met de vraag: help ons onze rol begrijpen. Wat is aan de gemeente, wat aan de regio, provincie en wat aan het Rijk? Duidelijk werd dat hoe eerder en opener gemeenten plannen voor toekomstige woonwijken en andere energievragers delen met Liander, hoe eerder deze plannen kunnen worden opgenomen in de investeringsagenda. Ook werd duidelijk dat de komende jaren niet alles kan en er dus keuzes gemaakt moeten worden, waarbij gemeenten solidair met elkaar moeten zijn en over de eigen wensen heen moeten stappen, om gezamenlijk de meest effectieve en impactvolle investeringen te kunnen maken. Regionaal denken en handelen wordt dus steeds belangrijker.
De presentaties die deze avond gegeven zijn, zijn hier te bekijken.
