In 2030 1.200 GWh energie opwekken uit zon en wind. Dat is één van de doelen van de Regionale Energie Strategie (RES) uit 2021. Het kan nog steeds, maar dan moeten we alles doen wat haalbaar is. Dat is in het kort de conclusie van de voortgangsrapportage (pdf, 10MB) over de RES in Rivierenland.
Twee jaar na de vaststelling van de RES maakt RES Regio FruitDelta Rivierenland de tussenbalans op. In de RES spraken we af dat er in 2030 191 hectare zon op dak is gerealiseerd. Naast 249 ha zonnevelden en 49 windmolens.
Erika Spil, wethouder Tiel en voorzitter van de RES-Stuurgroep: “Het bereiken van ons doel voor opwek van duurzame energie in onze regio komt ons niet aanwaaien. We moeten er met zijn allen echt wat voor doen. Het goede nieuws is dat het nog steeds haalbaar is om in 2030 van 1,2 TWh ofwel 1.200 GWh per jaar duurzame energie uit zon en wind op te wekken. Maar dan moeten we alles doen wat mogelijk is. We moeten ook kijken naar slimme combinaties van opwek en gebruik van energie. Dus: creatief blijven samenwerken op alle vlakken waarin we zien dat dingen wél kunnen. Ik zie de conclusie van de voortgangsrapportages als een voorzichtig optimistische boodschap. En tegelijk als een winstwaarschuwing én aanmoediging.”
Opwek duurzame energie via zon op koers
We wekken in Rivierenland meer zon op via zonnepanelen op (grote) gebouwen. De opwek van duurzame energie op zonnevelden is nog laag. Maar er is een toename van initiatieven en projecten die nu nog in ontwikkeling zijn. Die gaan over enige tijd energie leveren. Rivierenland ligt hiermee op koers voor 2030.
Groei aantal windmolens vertraagt
In Rivierenland staan nu 28 windmolens. Dat moeten er in 2030 49 zijn. Maar de realisatie van nieuwe windmolens vertraagt. De reden daarvoor is voor iedere gemeente of ieder project anders. Er zijn ook oplossingen. Er is daarom nu geen reden om de plannen voor wind te herzien, maar doorpakken en stilgevallen projecten vlottrekken moet wel gebeuren. Dat is belangrijk voor een goede balans tussen zon en wind op het elektriciteitsnetwerk.
Zoeken naar collectieve warmteoplossingen als alternatief voor aardgas
Geothermie (aardwarmte uit de diepe ondergrond), aquathermie (warmte uit oppervlakte-, drink of afvalwater), warmte uit de zon en restwarmte van industrie zijn misschien een alternatief voor aardgas. In Rivierenland doen we onderzoek naar deze mogelijkheden. In proefprojecten proberen we te ontdekken welke warmteoptie bij welke kern of wijk past. En dat is belangrijk, want als we deze mogelijkheden niet goed gebruiken voor het verwarmen van onze huizen hebben we nóg meer elektriciteit nodig. Een succesvol voorbeeld is het proefproject aquathermie in Enspijk.
Energietransitie van en voor iedereen
We hebben iedereen nodig om de omschakeling van aardgas naar andere energiebronnen te maken. En we moeten er voor zorgen dat iedereen mee kan doen in energietransitie. Overheid, ondernemers, onderwijs, organisaties en ondernemende inwoners werken hierbij samen. Inwoners doen mee in projecten of nemen zelf het initiatief. Met energiecoaches en fix-projecten proberen we om verduurzaming van woningen te versnellen en energiearmoede tegen te gaan. En met de innovatieversneller helpen we bedrijven op weg met hun slimme innovaties.
Vooruitblik 2025
Mocht het nodig zijn om nieuwe afspraken te maken om onze doelen in 2030 te kunnen halen, dan stellen we richting 2025 een RES 2.0 op. Maar ook als we doelen uit de RES 1.0 in 2030 hebben behaald zijn we er nog niet. Door onder andere aardgasvrij wonen en elektrisch rijden groeit de vraag naar elektriciteit. Over hoe die elektriciteit na 2030 wordt opgewekt en hoe dat past op ons elektriciteitsnet moeten we nu al goed nadenken. Ook het doel van 55% CO2-reductie halen we niet met alleen maar zon en wind. Meer maatregelen zijn nodig om in 2050 95% minder broeikasgassen uit te stoten. Daarom blijven we in gesprek over de RES, samen met inwoners, ondernemers, organisaties en de politiek.
De komende weken stellen de colleges van alle 8 gemeenten in Rivierenland de voortgangsrapportage vast en zullen de raden erover spreken.