Sinds januari 2021 komen de acht gemeenteraden in Rivierenland maandelijks bij elkaar om te praten over de RES. Nanda van Doremalen is voorzitter van deze klankbordgroep raadsleden. We interviewde haar over de rol van de klankbordgroep en de meerwaarde ervan.
Waarom een klankbordgroep voor raadsleden?
“De RES wordt heel belangrijk en daar is draagvlak bij nodig. Dat begint met de raad. Als het met de raad niet lukt, dan staan inwoners helemaal buitenspel.
“Een keer per maand zitten we bij elkaar, per gemeente twee raadsleden op persoonlijke titel. We denken mee op procesniveau. Hoe kunnen we inwonersparticipatie voor het voetlicht brengen? Waarom heeft die gemeente geen windmolens? Waarom is dat bod zo hoog of juist laag? Wij adviseren de procesmanager van de RES en die koppelt terug aan de stuurgroep.”
Wat levert het op?
“We hebben bijvoorbeeld samen besloten dat er een regionaal debat moet komen met de acht raden. Dat hebben we nu twee keer online georganiseerd, de eerste keer met ruim honderd deelnemers. We zijn aan de slag gegaan met verschillende stellingen. Eén woordvoerder per raad voerde op persoonlijke titel het woord. Het gaat natuurlijk om de input van één persoon, maar je leert wel wat leeft in de raden. We leren elkaar door de klankbordgroep steeds beter kennen.
“Daarnaast was de rol van de raad altijd: luisteren naar Powerpoints en dan mochten we wat vragen stellen. Nu zijn we ook actief betrokken. Aan het eind van het debat hebben we bijvoorbeeld besproken dat we moeten werken aan opslag van elektriciteit. Dat is echt iets dat je regionaal moet organiseren, als gemeente kun je dat niet. Nu wordt het meegenomen voor de RES 2.0.”
Wat is de meerwaarde? De RES 1.0 is al klaar.
“De hoogte van het bod staat inderdaad vast. Maar we hebben een regionaal debat geïnitieerd, waarin plannen voor moties zijn uitgewisseld en dit is een heel goede eerste stap. Door het tweede regionale debat aan het begin van de RES 2.0 zitten we nu aan de voorkant van het proces en kunnen we ook kaderstellend zijn en controleren. Stap drie zou zijn om echt input te gaan leveren, werken vanuit een actieve rol. Hoe gaan we dat organiseren?”
De raden zijn nu betrokken, hoe zorgen we dat meer inwoners aanhaken?
“Inwonerparticipatie is een onderwerp waar wij als klankbordgroep veel aandacht voor hebben. Een panklaar antwoord is er nog niet, maar het is een belangrijke voorwaarde voor een succesvolle energietransitie. Inwoners hebben nog vaak het idee dat er weinig gebeurt met hun input. Daar moeten we als gemeente mee aan de slag. We zijn erg intern gericht: we handelen het zelf af en communiceren het daarna wel naar inwoners. De gemeente mag opener worden: ‘U hebt deze vier keuzen, en als u dit kiest heeft dat deze consequentie.’ Dat vraagt een hele nieuwe manier van werken. Er is dus voor de klankbordgroep ook in de volgende raadsperiode nog veel werk aan de winkel.”